Uczenie innych rozwija. Studenci zadają pytania, rodzą się wątpliwości i okazuje się, że to, co uznawałem za prawdę, jest… mitem.
Każdy kto miał ćwiczenia z komunikacji interpersonalnej zna ten schemat. Traktujemy go jak dogmat. I mylimy się. Na szczęście nie do końca. Sprawdza się tylko wtedy, gdy komunikat jest ewidentnie sprzeczny oraz gdy rozmówca mówi o uczuciach, przekonaniach lub postawach. Nie jest prawdziwy w innych sytuacjach komunikacyjnych, na przykład wtedy gdy prezentujemy dane lub mówimy o faktach. Nawet twórca schematu, Albert Mehrabian próbował wielokrotnie prostować rozciąganie go na każdą sytuację komunikacyjną – bezskutecznie.
W tym momencie przypomina się stary dowcip o radiu Erewań:
Drogie Radio Erewań – pyta słuchacz – czy to prawda, że w Moskwie na Placu Czerwonym rozdają samochody?”
„Zasadniczo prawda – odpowiada Radio Erewań – lecz nie w Moskwie, a w Petersburgu, i nie na Placu Czerwonym, a na Placu Zimowym, i nie samochody, a rowery, i nie rozdają, a kradną”
Na zakończenie polecam krótki filmik, który w prosty sposób pokazuje, kiedy schemat Mehrabiana jest prawdziwy, a kiedy nie.